Warunkiem sukcesu w biznesie jest kapitał na rozpoczęcie działalności, dobry biznesplan oraz utrzymanie płynności finansowej firmy. I nie ma znaczenia czy jest to duże przedsiębiorstwo, czy jednoosobowa działalność gospodarcza. Wszystkie te warunki muszą być spełnione, oczywiście będą różnić się skalą wielkości. Wielkość kapitału początkowego powinna uwzględniać nie tylko koszty związane z lokalem, zakupem maszyn, wyposażenia, ale także zapewnić środki na pierwszy okres działalności. W zależności od branży, może być to nawet kilkanaście miesięcy. Nawet najlepiej dopracowany biznesplan nie gwarantuje natychmiastowego zdobycia setek klientów i uzyskania dużego zysku. Przedsiębiorca nie może także zapomnieć o płynności finansowej.
Co to jest płynność finansowa?
Ekonomiści określają ją krótko i w bardzo prosty sposób. Płynność finansowa to zdolność do terminowego regulowania bieżących zobowiązań finansowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z bieżących wpływów środki finansowe powinny zabezpieczyć możliwość regulowania wszystkich bieżących płatności. Opłacenia faktur za wynajem lokalu, media, wypłacenie pensji pracownikom, regulowanie zobowiązań wobec ZUS i US oraz realizowanie faktur za dostawy towaru czy usługi realizowane przez firmy zewnętrzne.
To nie zysk decyduje o sukcesie firmy, ale właśnie utrzymanie płynności finansowej firmy, zwłaszcza w pierwszym okresie działalności. Najwięcej firm bankrutuje w pierwszych dwóch latach istnienia, przede wszystkim z powodu utraty płynności finansowej.
Kiedy firma może stracić płynność finansową? Przede wszystkim wtedy, gdy nie monitoruje bieżącego przepływu pieniędzy. Bieżące zobowiązania regulowane są w określonych terminach, najczęściej są to stałe dni w miesiącu (ZUS, US, pensje, czynsz). Monitorowanie wpływów pozwala na zgromadzenie odpowiednich środków w odpowiednim terminie. Dostawy towarów można tak dostosować, by termin ich płatności pozwolił na zgromadzenie odpowiednich środków.
Niestety czasami zdarza się, że mimo najlepszych starań pojawiają się zatory płatnicze, najczęstszą ich przyczyną są opóźnienia w płatnościach ze strony kontrahentów. Niestety w takim przypadku działa zasada naczyń połączonych. Odbiorcy zalegają z płatnościami, firma zaczyna opóźniać regulowanie swoich zobowiązań wobec swoich kontrahentów, tamte z kolei kolejnym. Tak powstaje zator finansowy, który jest największą bolączką polskich firm. Zgodnie z raportem Forum Obywatelskiego Rozwoju co czwarta firma ma problemy z otrzymywaniem terminowych płatności. Z tego powodu ich straty sięgają 100 mld zł rocznie.
Zatory płatnicze to pierwszy krok do utraty płynności finansowej, a w ostateczności do bankructwa. To właśnie z tego powodu coraz więcej firm korzysta z możliwości zabezpieczenia płynności finansowej swojej firmy.
Jak dbać o płynność finansową firmy?
Powszechnie stosowaną przez przedsiębiorstwa formą rozliczeń jest kredyt kupiecki, czyli wystawianie faktur z opóźnionym terminem płatności. Minimalny okres płatności to 7 dni, ale najczęściej stosowane są terminy 14, 30 dniowe. W przypadku dużych kontraktów ten termin może być znacznie dłuższy. I tu właśnie mogą pojawić się pierwsze zatory płatnicze. Nie zapłacone faktury w terminie mogą spowodować brak środków na regulowanie bieżących zobowiązań przedsiębiorstwa.
Nawet niewielkie opóźnienia w ich regulowaniu powinny być sygnałem ostrzegawczym. Na wszelki wypadek należy podjąć działania, które zapobiegną utracie płynności finansowej firmy. Pozornie prostym rozwiązaniem jest zaciągnięcie kredytu. Wiąże się to jednak z załatwieniem wielu formalności, zaświadczenia z ZUS i US, sprawdzanie zdolności kredytowej, zabezpieczenie kredytu. Ze względu na restrykcyjne warunki stosowane przez banki, wiele wniosków rozpatrywanych jest odmownie. Nawet w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku i udzielenia kredytu, firma musi liczyć się z dodatkowymi kosztami i pogorszeniem bilansu finansowego.
Jak zwykle najprostszym rozwiązaniem jest zapobieganie, które przynosi lepsze efekty niż leczenie choroby. W przypadku przedsiębiorstw ta metoda także doskonale się sprawdza. Wystarczy się tylko odpowiednio zabezpieczyć. Możliwości jest kilka, do najpopularniejszych należą:
- faktoring,
- ubezpieczenie należności,
- wywiad gospodarczy,
- windykacja należności.
Najczęściej tego typu usługi oferują wyspecjalizowane firmy, które przejmują na siebie ryzyko transakcji gospodarczych. Minimalizują je dzięki dostępom do różnego rodzaju baz danych, raportów finansowych oraz opinii kontrahentów. Taki kompleksowy wywiad gospodarczy pozwala nie tylko wyeliminować mało wiarygodnych partnerów biznesowych, ale także znaleźć atrakcyjnych i wypłacalnych kontrahentów na całym świcie. Ta usługa skierowana jest do firm, które chcą się rozwijać bardzo dynamicznie i posiadają odpowiedni potencjał.
Faktoring skierowany jest do każdej firmy bez względu na jej wielkość. Wykupienie tej sługi zapewnia szybszy przepływ gotówki, nie musisz czekać na upływ terminu płatności. Należność za fakturę możesz dostać już na drugi dzień, co znacznie ułatwia utrzymanie płynności finansowej.
Ubezpieczenie należności jest usługą skierowaną do firm podpisujących duże kontrakty obejmujące świadczenie usług w dłuższym okresie czasu. Firma świadcząca ubezpieczenie należności w pierwszej kolejności sprawdza wiarygodność klienta, jego wypłacalność oraz inne kontakty gospodarcze. Na tej podstawie określa stopień ryzyka i określa stawkę ubezpieczenia. W przypadku braku zapłaty za dostarczony towar lub wykonaną usługę, firma dokonuje wypłaty odszkodowania. Pozwala to przedsiębiorcy na dokonywanie bieżących płatności i utrzymanie regulowania zobowiązań w terminach.
Najgorszym scenariuszem dla każdej firmy jest zaprzestanie regulowania przeterminowanych faktur. Jeśli wysyłane monity i telefony przypominające nie przynoszą rezultatów, to oznacza, że kontrahent ma poważne problemy finansowe. Szansa na odzyskanie zaległych należności jest bardzo mała. W takim wypadku ostatecznym rozwiązaniem może okazać się windykacja.
Dochodzenie swoich praw przed sądem gospodarczym jest długotrwałe i często nieskuteczne. W tym czasie dłużnik może pozbyć się majątku, z którego można by windykować dług. To właśnie z tego powodu wiele przedsiębiorców korzysta z usług profesjonalnych firm windykacyjnych.
Przede wszystkim mają one możliwość dokładnego sprawdzenia stanu majątkowego, jego przepływu. Dzięki temu mogą wykryć pozbywanie się majątku z premedytacją. Bardzo często w przypadku firm windykacyjnych udowodnienie takich działań jest wystarczające do odzyskania należności. W większości przypadków dłużnicy chcą uniknąć sądów i egzekucji komorniczej.
Zapewnienie firmie płynnego przepływu środków finansowych jest warunkiem jej bezpieczeństwa na rynku. Nie tylko może na bieżąco realizować swoje zobowiązania wobec podmiotów państwowych i prywatnych, ale z biegiem czasu będzie mogła generować zyski i dzięki nowym inwestycjom umacniać swoją pozycję na rynku.